picture of Derek Walker, Future Generations Commissioner for Wales

Mae ymrwymiad Cymru i genedlaethau’r dyfodol wedi ennill gwobr fyd-eang. 

Dyfarnwyd Gwobr Polisi Dyfodol y Byd ar Heddwch a Chenedlaethau’r Dyfodol i Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol, yr unig gyfraith o’i bath yn y byd. 

Mae Gwobr Polisi Dyfodol y Byd yn dathlu’r atebion polisi gorau ac eleni mae’n canolbwyntio ar ‘bolisïau heddwch arloesol ac effeithiol’, gan gydnabod yr ‘angen dirfawr am atebion polisi creadigol a chynhwysol i ddatrys gwrthdaro, atal rhyfel a meithrin diwylliant o heddwch’. 

Mae cymrodyr y rownd derfynol, y mae trefnwyr yn dweud sy’n enghreifftiau o bolisïau sy’n siapio dyfodol mwy heddychlon a chynaliadwy, yn cynnwys Rhaglen Addysg Heddwch Rwanda a Costa Rica yn diddymu Polisi’r Fyddin a Niwtraliaeth. 

Pasiodd Cymru Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol yn 2015, gan ei gwneud yn gyfraith i’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau gan gynnwys Llywodraeth Cymru, byrddau iechyd a chynghorau lleol, weithredu er budd pobl sydd heb eu geni eto. 

Mae wedi creu symudiadau tuag at gynllun trafnidiaeth gwyrddach ar ôl i’r Ddeddf helpu i atal traffordd gwerth £1.4bn, siapio’r cwricwlwm ysgol newydd i Gymru, gyda ffocws ar iechyd meddwl a dinasyddion moesegol wybodus Cymru a’r byd a symud y diffiniad o ffyniant i un gyda phwyslais ar bobl a phlaned. 

Derek Walker yw Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru a’r llynedd cyhoeddodd Cymru Can, ei strategaeth saith mlynedd ar gyfer herio cyrff cyhoeddus am fwy o gamau i adfer byd natur, i gyflawni sero net, i leihau anghydraddoldebau iechyd ac i feithrin ein diwylliant a’n hiaith Gymraeg. 

Cymru yw’r unig wlad yn y DU sydd ag Academi Heddwch, Academi Heddwch Cymru, a dywedodd Mr Walker ei fod yn cefnogi eu galwadau i Gymru fod yn Genedl Heddwch. 

Yr wythnos hon, ysgrifennodd at y Prif Weinidog Eluned Morgan i ofyn pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i weithio gyda Llywodraeth y DU i atal y dioddefaint ym Mhalestina a Libanus rhag gwaethygu, a chefnogi cymunedau yr effeithir arnynt yng Nghymru. 

Dywedodd: “Mae’n galonogol gweld Cymru’n cael ei chydnabod am ei hymroddiad i genedlaethau’r dyfodol, yn enwedig ar adeg pan na fu gweithredu ar Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol erioed mor dyngedfennol. 

“O’n cwmpas ni, rydyn ni’n gweld effaith ddinistriol blaenoriaethu anghenion tymor byr ar draul dyfodol plant sy’n cael eu geni heddiw a’r rhai sydd eto i ddod. 

“Bydd newid yn yr hinsawdd yn parhau i ddisodli pobl yn fyd-eang, gan gynnwys y rhai sydd eisoes yn wynebu rhyfel ac anghyfiawnder, tra bydd y rhai lleiaf cyfrifol am ei effeithiau yn parhau i ysgwyddo’r baich trymaf. 

“Mae cyfraith llesiant Cymru yn ein gorfodi i gymryd camau cryfach a mwy effeithiol yn gyson nag erioed o’r blaen, er budd Cymru a’r byd ehangach.” 

  • Dyfarnwyd Gwobr Polisi Dyfodol y Byd Cyngor Dyfodol y Byd yng Ngenefa ddydd Mercher, Tachwedd 27, 2024.
  • Yr flywddyn hon, y cyfraith wedi ysbrydoli ymrwymiad hanesyddol gan arweinwyr byd-eang yn Uwchgynhadledd y Cenhedloedd Unedig ar gyfer y Dyfodol. Llofnodwyd y Datganiad ar Genedlaethau’r Dyfodol i ddiogelu llesiant ac anghenion cenedlaethau’r dyfodol.