Monitro ac Asesu

Gweithio’n agos gydag Archwilydd Cyffredinol Cymru

 

Rydym yn gweithio’n agos gydag Archwilydd Cyffredinol Cymru, sydd â dyletswydd gyflenwol o dan y Ddeddf, ac ar hyn o bryd yn cwblhau Memorandwm Cyd-ddealltwriaeth newydd. 

Rhaid i’r Archwilydd Cyffredinol gynnal o leiaf un archwiliad ym mhob corff cyhoeddus mewn cyfnod o bum mlynedd. Mae’r archwiliad yn ceisio darganfod i ba raddau y mae’r corff cyhoeddus wedi defnyddio’r egwyddor datblygu cynaliadwy a phum ffordd o weithio wrth osod ei amcanion llesiant a chymryd camau i’w cyflawni. 

Mae natur gyflenwol ein swyddogaethau, yn ogystal ag ethos y ddeddfwriaeth (integreiddio, cydweithio a chynnwys yn arbennig) yn golygu ein bod yn cydweithio’n agos i geisio alinio ein swyddogaethau. Mae’n hollbwysig inni nad ydym yn anfon negeseuon anghyson at gyrff cyhoeddus a’n bod yn cyd-dynnu i’r un cyfeiriad i ysgogi’r newidiadau dwfn a chywir tuag at y Gymru a garem. 

Gallwch ddod o hyd i ragor o wybodaeth am eu gwaith, gan gynnwys archwiliadau ar gyrff cyhoeddus, ar eu gwefan yma. 

Gallwch hefyd ddarllen adroddiad 2020 Archwilydd Cyffredinol Cymru yma sy’n ategu ein Hadroddiad Cenedlaethau’r Dyfodol 2020.  

Llywodraeth Cymru yn gweithredu adolygiad o’r Ddeddf – 2022

 

Yn 2022, defnyddiodd y Comisiynydd ei phwerau Adran 20 o dan y Ddeddf i adolygu sut mae Llywodraeth Cymru yn gweithredu Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol. 

Yn unol â’r ffyrdd o weithio, buom yn gweithio ar y cyd â’r Prif Weinidog a Llywodraeth Cymru ar y gwaith hwn a’n galluogodd i nodi’r meysydd y mae angen eu gwella a’r arfer da y dylid ei ehangu. 

Gallwch ddod o hyd i’n canfyddiadau a’n hadroddiad llawn ar ein gwefan yma.  

Dadansoddi asesiadau llesiant drafft Byrddau Gwasanaethau Cyhoeddus – 2022

 

Rhwng Ionawr ac Ebrill 2022, rhoddodd ein tîm adborth unigol i’r 14 Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus ar eu hasesiadau llesiant drafft. Cyhoeddwyd ein canfyddiadau mewn adroddiad sydd ar gael yma.  

Adolygiad o gaffael llesiant yng Nghymru - 2020

 

Mewn cydweithrediad â Phrifysgol Caerdydd, ym mis Mai 2020 defnyddiodd y Comisiynydd eu pwerau Adran 20 o dan y Ddeddf i adolygu i ba raddau y mae’r Ddeddf wedi llywio penderfyniadau caffael cyrff cyhoeddus. 

Gallwch ddod o hyd i’n canfyddiadau a’n hadroddiad llawn yma. 

Adroddiad Cenedlaethau’r Dyfodol – 2020

 

Bob pum mlynedd, rhaid i’r Comisiynydd gyhoeddi asesiad cyffredinol ac argymhellion ar gyfer gwella mewn Adroddiad Cenedlaethau’r Dyfodol. 

Roedd ein gwaith monitro ac asesu cynnydd cyrff cyhoeddus yn sail i lawer o’r argymhellion yn ein Hadroddiad Cenedlaethau’r Dyfodol 2020.

Bydd yr Adroddiad Cenedlaethau’r Dyfodol nesaf yn cael ei gyhoeddi yn 2025. 

Hunanfyfyrio a chynnydd tuag at y Ddeddf – 2019

 

Yn 2018/19, fe wnaethom ddatblygu methodoleg ar y cyd â chyrff cyhoeddus yn seiliedig ar hunanfyfyrio ac adolygiad gan gymheiriaid. 

Cwblhawyd offeryn hunanfyfyrio gan bob corff cyhoeddus ac, yn dilyn cyfnod o ddysgu ar y cyd â chyrff cyhoeddus eraill, rhoesom gyngor unigol manwl i bob corff cyhoeddus ar sut i wella cynnwys yr amcanion a’u cyflawni’n gyflymach ac yn well. 

Cyhoeddwyd canfyddiadau cyffredinol yr ymarfer hwn ym mis Rhagfyr 2019 mewn adroddiad ‘Cynnydd tuag at Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol’ a gellir eu crynhoi fel: 

• Mae rhai enghreifftiau gwych o arloesi y mae’r Ddeddf yn eu cyflwyno ledled Cymru. Fodd bynnag, mae angen i gyrff cyhoeddus ystyried a chyflwyno darlun mwy cydlynol o’r modd y mae’r sefydliad gyda’i gilydd yn gwneud y mwyaf o’i gyfraniad at y saith nod llesiant cenedlaethol. 
• Nid yw Llywodraeth Cymru wedi darparu digon o adnoddau ar gyfer gweithredu’r Ddeddf. 
• Mae cynnydd yn cael ei wneud tuag at gyflawni amcanion llesiant mewn rhai meysydd, ond mae amrywiaeth yn y modd y mae cyrff cyhoeddus yn cymhwyso’r Ddeddf. 
• Mae angen mwy o gynnydd a chyflymder yn y meysydd corfforaethol ar gyfer newid. 
• Nid oedd ansawdd yr amcanion a’r camau a osodwyd yn 2017-18 bob amser yn bodloni dyheadau a gofynion y Ddeddf. 

Dadansoddi asesiadau llesiant drafft BGCau – 2017 

 

Gan weithio mewn partneriaeth â Phrifysgol Caerdydd, Netherwood Sustainable Futures a Mark Lang Consulting, fe wnaethom adolygu asesiadau llesiant drafft cyntaf Byrddau Gwasanaethau Cyhoeddus. 

Buom yn gweithio i nodi meysydd lle’r oedd cynnydd da yn cael ei wneud wrth gymhwyso’r pum ffordd o weithio a mynd i’r afael â’r heriau a’r cyfleoedd allweddol wrth symud ymlaen. 

Mae ein hadroddiad ‘Llesiant yng Nghymru: Cynllunio heddiw ar gyfer gwell yfory’ yn tynnu sylw at yr heriau a’r cyfleoedd ar gyfer y dyfodol, wedi’i ysgogi gan yr angen i newid y ffordd yr ydym yn darparu gwasanaethau cyhoeddus yng Nghymru yn dilyn cyhoeddi asesiadau llesiant a gyhoeddwyd gan y 19 Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus ledled Cymru. 

Gallwch ddarllen adborth unigol y Comisiynydd i bob un o’r 19 o asesiadau llesiant drafft BGC yma. 

Dadansoddi amcanion llesiant cyntaf cyrff cyhoeddus – 2017/18

 

Ym mis Ebrill 2017, roedd yn ofynnol i gyrff cyhoeddus ledled Cymru sy’n dod o dan y Ddeddf gyhoeddi eu hamcanion llesiant a’u camau am y tro cyntaf, gan ddangos sut y byddant yn gwella llesiant cymdeithasol, amgylcheddol, economaidd a diwylliannol Cymru ac yn cyfrannu at saith nod llesiant cenedlaethol. 

Dadansoddodd ein tîm y 345 o amcanion llesiant cyfunol a’r llawer mwy o gamau sy’n sail iddynt i ddeall y themâu cyffredin sy’n dod i’r amlwg a chynghori ar sut y dylai cyrff cyhoeddus gyflymu newid. 

Gwnaethom gyhoeddi’r canfyddiadau hyn, gan gynghori cyrff cyhoeddus ar sut y dylent hefyd gyflawni eu dyletswydd i adrodd yn flynyddol ar gynnydd tuag at eu hamcanion llesiant yn ein hadroddiad Llesiant yng Nghymru: y siwrnai hyd yn hyn.