Yn ysbrydoli hyrwyddwyr llesiant y dyfodol - Academi Arweinyddiaeth Cenedlaethau'r Dyfodol 2021

Ar ôl llwyddiant academi beilot 2020, mae Academi Arweinyddiaeth Cenedlaethau'r Dyfodol wedi dychwelyd yn 2021 i ysbrydoli'r genhedlaeth nesaf o arweinwyr Cymru.

"Ar ôl Mis Hanes Pobl Dduon - gadewch i ni sicrhau mai 2021 yw'r flwyddyn y mae'r hyn rydyn ni wedi'i ddysgu wirioneddol yn glynu"

Rwyf wedi gweld Mis Hanes Pobl Dduon yn mynd a dod ar hyd y blynyddoedd. Ac er bod llawer o bethau wedi newid ers tyfu i fyny fel plentyn hil gymysg yng Nghaerdydd yn yr 80au, rwy'n teimlo bod llawer iawn i wella arno - ac mae hyn yn rhywbeth y gallwn ni i gyd wneud gyda'n gilydd.

Mae cyllideb nesaf Llywodraeth Cymru’n gyfle i gael adferiad gwyrdd a chyfiawn yn dilyn y pandemig

Rwy’n cydnabod yr heriau arwyddocaol y mae Llywodraeth Cymru wedi’u hwynebu yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, ac mae’n gadarnhaol bod y gyllideb ddrafft 2021-22, a gyhoeddwyd ym mis Rhagfyr 2020, yn pwysleisio pwysigrwydd adferiad gwyrdd a chyfiawn.

Ysgogwyr Newid 100: Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol yn nodi diwedd tymor saith-mlynedd drwy gydnabod ysgogwyr newid Cymru

Mae pobl sy’n gwneud newid cadarnhaol i’r presennol a’r dyfodol yng Nghymru yn cael sylw arbennig gan Gomisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol cyntaf, Sophie Howe, wrth iddi ddod i ddiwedd ei thymor saith mlynedd.

“Byddwn ni’n troi’n ynysig” rhybyuddia cymuned Gymreig a gafodd ei tharo gan lifogydd - wrth i adroddiad newydd annog y rhai sy’n gwneud penderfyniadau i amddiffyn y rhai lleiaf cyfrifol am newid yn yr hinsawdd

Mae gweithredu ar unwaith sy'n rhoi'r bobl sy'n cael eu niweidio fwyaf gan yr argyfwng hinsawdd a natur yng nghanol y broses o lunio polisïau yn hanfodol i atal anghydraddoldebau rhag gwaethygu, yn ôl Comisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol, Sophie Howe.

Mae angen i Gymru archwilio talu incwm sylfaenol i bawb - llythyr agored at y Prif Weinidog

Mae angen i Gymru archwilio talu incwm sylfaenol i bawb – llythyr agored at Brif Weinidog Cymru.

Cynnwys

Mae cynnwys wrth wraidd Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol. 

Cyllideb ddrafft: Eiliad dyngedfennol i Lywodraeth Cymru

Mae'r gyllideb sydd ar ddod yn eiliad dyngedfennol i Lywodraeth Cymru.

Manyleb: Cefnogaeth i'n gwaith ar adferiad gwyrdd, cyfartal a chyfiawn (arbenigedd economaidd a dadansoddiad ariannol)

Mae'r fanyleb hon yn agored i unrhyw un sydd â diddordeb mewn cyfle i weithio gyda Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol Cymru (CDC), i ddarparu cefnogaeth economaidd a dadansoddol i'n gwaith ar adferiad gwyrdd, cyfartal a chyfiawn o'r pandemig.

Mae Cymru – lle nad gair jargon yn unig yw llesiant, ond y gyfraith – yn myfyrio ar saith mlynedd o Ddeddf Cenedlaethau’r Dyfodol sy’n arwain y byd

Cwricwlwm sy’n addas ar gyfer y dyfodol ar gyfer ein plant, paneli solar yn arbed £1m y flwyddyn i ysbyty mewn biliau trydan, rhewi adeiladau ffyrdd a channoedd o bobl yn derbyn incwm sylfaenol – dim ond rhai o’r newidiadau y mae Cymru’n eu gwneud yw’r rhain, diolch i Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol sy’n arwain y byd.

Cartrefi addas ar gyfer y Dyfodol: Yr Her Ôl-osod

The purpose of our work is to estimate the total funding needed for the decarbonisation of homes in Wales, identify funding gaps and suggest approaches to addressing these gaps.

Sut olwg allai fod ar y byd heddiw pe bai gan bob gwlad ddeddf a oedd yn gwarchod cenedlaethau’r dyfodol?

Mae ‘gwarcheidwad y rhai nad ydynt eto wedi’u geni’, y gyntaf yn y DU, yn annog gwledydd eraill yn COP27 yr wythnos hon i warchod cenedlaethau’r dyfodol rhag argyfyngau hinsawdd, natur a chostau byw drwy gyfraith.

Caffael llesiant yng Nghymru

Gan weithio ar y cyd â Phrifysgol Caerdydd, mae Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru wedi cynnal ymchwil ac Adolygiad Adran 20, i sefydlu i ba raddau y mae’r Ddeddf wedi bod yn llywio penderfyniadau caffael ar draws y cyrff cyhoeddus yng Nghymru er 2016 (pan ddaeth y Ddeddf i rym).

Angen gweledigaeth radical i Gymru er mwyn creu swyddi sy’n addas ar gyfer y dyfodol, medd Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol yn ei chynllun ar gyfer llywodraeth newydd

Gellid creu miloedd o swyddi ‘addas ar gyfer y dyfodol’ pe bai Llywodraeth newydd Cymru’n cofleidio gweledigaeth radical i Gymru, yn ôl Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol.

Cymru’n arwain y ffordd gyda Deddfwriaeth Cenedlaethau’r Dyfodol - Mae’r Cenhedloedd Unedig yn bwriadu mabwysiadu Dull Cymreig

Mae Cymru yn arwain y ffordd yn yr ymdrech i amddiffyn Cenedlaethau’r Dyfodol, meddai’r Cenhedloedd Unedig.

Cefnogi’r Mesur: Yr hawl dan y gyfraith i gael cartref yw un o’r rhoddion gorau y gallem ei roi i genedlaethau’r dyfodol

Rwy’n cefnogi ‘Cefnogi’r Mesur’, ymgyrch ar y cyd gan yr elusennau tai Tai Pawb, CIH Cymru a Shelter Cymru i ddod ag argyfwng tai a digartrefedd Cymru i ben.

Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Newydd yn galw am ‘newid brys a thrawsnewidiol’ wrth iddo ddechrau yn ei swydd ar Ddydd Gŵyl Dewi

Wales’ new champion for the future of the nation is using his first day in the job to call for “urgent and transformational change” to improve people’s lives now and in the future.

Gwell trafnidiaeth gyhoeddus a ‘gostyngiad mawr’ yn y cynllun allyriadau yn cael ei groesawu gan Gomisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol.

Mae gweledigaeth newydd o drafnidiaeth ar gyfer dyfodol Cymru sy’n rhoi blaenoriaeth i drafnidiaeth gyhoeddus a theithio llesol yn gam cadarnhaol tuag at newid arferion teithio’r genedl, medd Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol, Sophie Howe.

Cymru’n methu ag ariannu argyfwng hinsawdd

“Rydym wedi cyhoeddi argyfwng hinsawdd yn ddiweddar yng Nghymru ond rydym ni’n methu â gweithredu ar raddfa na chyflymder angenrheidiol i gwrdd â’n targedau allyriadau carbon. Mae effaith newid hinsawdd yn amlygu’i hun yng Nghymru’n barod, gyda 23% o’n harfordir yn cael ei erydu oherwydd cynnydd yn lefel y môr, yn ogystal â’r perygl o golli 1 o bob 14 o’n rhywogaethau bywyd gwyllt. Ac eto, ein cenedlaethau iau sy’n arwain y ddadl ac yn galw ein llywodraethau i gyfrif am eu diffyg gweithredu i ymladd yn erbyn newid hinsawdd,” meddai Sophie Howe, Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol i Gymru.

Cymru Can – strategaeth newydd gan Gomisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru – yn dweud bod yn rhaid i'r gyfraith llesiant weithio’n galetach

Mae Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, Derek Walker, yn galw am gyflymder gwell a graddfa ehangach wrth weithredu cyfraith cenedlaethau’r dyfodol. Daw hyn wrth iddo gyflwyno ei strategaeth newydd, 'Cymru Can'. 

Os ydyw 2020 wedi dangos y gallwn fyw ein bywydau yn agosach at adref, sut fedrwn ni gloi’r manteision i mewn ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol?

Bu’r cyhoeddiad nôl ym mis Mawrth eleni bod y DG yn mynd i brofi cyfyngiadau symud yn sioc i ni i gyd a gwnaethant greu heriau sylweddol wrth i ni lywio drwy fyd newydd oedd i raddau helaeth yn ei gwneud yn ofynnol i ni aros gartref.

Sophie Howe, Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, yn croesawu’r newyddion bod pob prosiect adeiladu ffyrdd newydd yng Nghymru yn cael ei oedi gan Lywodraeth Cymru

“Mae hwn yn gam enfawr i’r cyfeiriad cywir ar gyfer Cymru iachach, gydnerth a mwy cyfartal ac mae’n dangos y gwahaniaeth y mae Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol yn ei wneud."

Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol cyntaf y DU, Sophie Howe, yn ymweld â Dulyn i rannu’r hyn a ddysgwyd yng Nghymru ar ddiogelu cenedlaethau’r dyfodol yn ôl y gyfraith

Mae Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru yn ymweld â Dulyn, Iwerddon, yr wythnos hon wrth i’r ddwy wlad rannu’r hyn a ddysgwyd ar ddiogelu cenedlaethau’r dyfodol yn ôl y gyfraith.

Mae Comisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol yng Nghymru yn gofyn am esboniad i eithriadau rhewi ffyrdd

Mae Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol yng Nghymru, Sophie Howe, wedi gofyn i Lywodraeth Cymru egluro sut mae penderfyniadau’n cael eu gwneud ar eithriadau rhewi adeiladu ffyrdd Cymru.

Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru yn galw am syniadau polisi hirdymor i amddiffyn rhag argyfyngau costau byw yn y dyfodol

Dywed Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru y dylid defnyddio Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol fel amddiffynfa yn erbyn argyfyngau costau byw pellach yn y dyfodol.  

Caffael

Public bodies in Wales spend over £6 billion each year procuring a range of goods, services and works; this represents nearly a third of total devolved Welsh annual expenditure, and it is estimated that over the next decade Welsh public services will spend over £60 billion.

Mae’r Gyllideb yn dangos arwyddion o welliant, ond mae’n dal y bell oddi wrth gyflawni’r buddsoddi sydd ei angen i daclo’r argyfwng hinsawdd a natur, medd Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru

Mae Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru wedi croesawu cyllideb Llywodraeth Cymru a gyhoeddwyd heddiw, ond dywed nad yw’r Llywodraeth yn dangos yn llawn o hyd sut y mae gwariant yn mynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd a sut y mae’n symud gwariant yn gyffredinol i gyfeiriad atal problemau rhag digwydd yn hytrach na cheisio’u trwsio wedyn.

Adeiladu Nôl yn Greadigol: Bardd Preswyl ar gyfer y Dyfodol

Mae Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, Sophie Howe, mewn cydweithrediad â Llenyddiaeth Cymru a Chelfyddydau Rhyngwladol Cymru, yn datgan cyfle cyffrous i fardd datblygol a fydd yn dod â Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol yn fyw.

Lluniwch Eich Dyfodol: Prosiect Ffotograffiaeth Gyfranogol ar y Gwasanaeth Natur Cenedlaethol (Cymru)

Ar hyn o bryd yng Nghymru mae gennym fwlch sgiliau mawr. Nid yw hyn ond yn mynd i ehangu wrth i ni symud at dechnolegau gwyrdd a swyddi gwyrdd. Gwyddom, os yw Cymru am fod yn lewyrchus, bod angen i’n gweithwyr feddu ar y sgiliau ar gyfer swyddi’r dyfodol.

Mis Hanes Pobl Dduon: “Mae cymaint o hanes pobl Ddu nad yw pobl ddim yn ei wybod - mae'n bryd dechrau dysgu.”

Rydyn ni'n dathlu Mis Hanes Pobl Dduon #proudtobe gyda straeon gan bobl Ddu ledled Cymru ar wersi Gall hanes pobl dduon ein dysgu ni am y dyfodol. Yma, mae Jessica Dunrod, 32, awdur, cyfieithydd, ac ymgynghorydd addysg a chynhwysiant, o Gaerdydd, yn siarad am bwysigrwydd cynrychiolaeth a pham mae hunanfoddhad yn un o'r bygythiadau mwyaf i genedlaethau'r dyfodol...

Mis Hanes Pobl Dduon: “Roeddwn i'n teimlo os ydyn ni'n eistedd ac yn gwylio'r teledu ac yn gweiddi pan rydyn ni'n gweld anghyfiawnder, nid yw'n helpu unrhyw un. Os ewch chi allan a rhoi eich pen uwchben y parapet, yna mae ychydig o newid yn gwneud pethau'n well i bobl."

"Cefais fy magu yn Conway yn St Lucia, a chefais y plentyndod mwyaf rhyfeddol - yn tyfu i fyny yn y Caribî - yn chwarae ‘Ticky Tock’ gyda’r cerrig bach neis hyn, yn mynd ar y cychod a ger y Traeth."

Mis Hanes Pobl Dduon: “Dylai plant gael eu dysgu am eu hanes fel ei fod yn dod yn beth arferol, nid rhywbeth annormal ac anhysbys.”

“Pan fyddaf yn edrych ar fy mywyd mae'n teimlo fy mod i wir yn cymryd ar ôl fy mam."

Y Comisiynydd yn COP26

Mae gan Gymru stori enfawr i'w hadrodd yn COP26 - ein Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol.